Γιώργος Ρούσκας: “Νυκτουργία εμβαπτίσεως εις τα Ποτάμια του Γιώργου Γεωργούση” γράφει η Ματίνα Κ. Καρελιώτη

2025-12-10

Η κρυμμένη μαγεία της ποίησης φανερώνεται περίτρανα μέσα από το αποτύπωμα που αφήνει στην ψυχή του αναγνώστη. Στην περίπτωση του Γιώργου Ρούσκα, μια ποιητική συλλογή στάθηκε η αφετηρία για ένα αναγνωστικό ταξίδι διαφορετικό από κάθε προηγούμενο. Λέξεις, έννοιες, μνήμες, χρόνος, πρόσωπα και α-πρόσωπα μεταμορφώθηκαν σε φωτεινό όχημα που τον οδήγησε στο κέντρο της τέχνης που τόσο αγαπά.

Η συλλογή του Γιώργου Γεωργούση Τα ποτάμια, που εκδόθηκε το 2016 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης, αποδείχθηκε πως επηρέασε πολυεπίπεδα τον συγγραφέα. Τι συνέβη άραγε κατά την ανάγνωση των ποιημάτων του Γεωργούση, αλλά και ύστερα από την εσωτερική τους αποκωδικοποίηση;

Μελετώντας επί μήνες Τα ποτάμια αλλά και τη Νυκτουργία, θαρρώ πως κατάφερα να συλλάβω στιγμιαία εκείνο το θυελλώδες συναίσθημα που τον κυρίευσε. Και το χαρακτηρίζω θυελλώδες, γιατί μόνο μέσα από κάτι τόσο ισχυρό μπορεί κανείς να ανέλθει στα υψηλότερα επίπεδα της δημιουργίας. Έτσι ο συγγραφέας, σε κατάσταση πνευματικής μέθεξης, ξεπέρασε τον εαυτό του και έγραψε όχι μια απλή «προσέγγιση» —όπως ο ίδιος συνηθίζει να αποκαλεί τις βιβλιοκριτικές του— αλλά ένα ολοκληρωμένο βιβλίο 76 σελίδων, που κυκλοφορεί από τον Μάιο του 2017 από τις εκδόσεις Σοκόλη.

Το πόνημα αυτό συνομιλεί με τις τέσσερις ενότητες της ποιητικής συλλογής Τα ποτάμια με τρόπο απολύτως ολιστικό. Ξεκινά από το πάθος των νοημάτων που επιδρούν βαθιά στον συγγραφέα και κορυφώνεται με το ολόφωτο αίσθημα αγάπης για τη γλώσσα. Στο ποιητικό αυτό συμπόσιο, ο Γεωργούσης συναντά τον Μπόρχες, τη Σίτγουελ, τον Σολωμό, τον Χιμένεθ, τον Έλιοτ και τον Κορνάρο — μόνο ένα μικρό δείγμα από τις τριάντα συσχετίσεις και παραπομπές που πραγματοποιεί ο Ρούσκας.

Η ανάλυση που αναπτύσσεται στις σελίδες του βιβλίου διευρύνει τον κύκλο πέρα από την κριτική και τη σύγκριση· μετατρέπεται σε οδηγό ποιητικής γνώσης για τους λιγότερο μυημένους. Ο Ρούσκας ανιχνεύει στο κέντρο των Ποταμιών τα δημοτικά τραγούδια, την αρχαία ελληνική γραμματεία, τον εκκλησιαστικό λόγο και τη μοντέρνα ποίηση, καταγράφει τον ρόλο τους στη ροή του έργου του Γεωργούση και υφαίνει έναν δικό του μοναδικό καμβά με χρώματα ιστορίας και φιλοσοφίας, αλλά και στοιχεία αυτογνωσίας και εσωτερικής βελτίωσης.

Θέλοντας να αποδώσει τη δυναμική του ποιητή Γεωργούση, ο συγγραφέας σημειώνει:
*«Η αναζήτηση διαρκής, ο ποιητής ακούραστος 'Νυκτουργός' ερευνά για ν' ανακαλύψει νέα πεδία, κάνοντάς το με την αγάπη που τον διακρίνει για τη γλώσσα.»*¹
Διαβάζοντάς το, αισθάνομαι σχεδόν την πνευματική ταύτιση των δύο δημιουργών και εισχωρώ σε κάθε σημείο στίξης αυτής της ποιητικής εμβάπτισης.

Το βιβλίο που κρατώ στα χέρια μου δεν αποτελεί απλώς μια αναφορά σε ποιητικό έργο. Είναι ένα εγχειρίδιο διείσδυσης στην ποιητική τέχνη, ένα εργαλείο πολύτιμο για φοιτητές θεωρητικών σπουδών και —γιατί όχι;— για επίδοξους βιβλιοκριτικούς.

Προσπάθειες σαν κι αυτή αξίζει να κοινωνούνται και να μοιράζονται.

Καλή ανάγνωση.

¹ Γιώργος Ρούσκας, Νυκτουργία εμβαπτίσεως εις τα Ποτάμια του Γιώργου Γεωργούση, εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα 2016, σελ. 60.