«Σοκ στην Ευρώπη: Δότης Σπέρματος «μεταδίδει» γονίδιο καρκίνου σε σχεδόν 200 παιδιά – Μερικά έχουν ήδη αρρωστήσει ή πεθάνει»

Τι συμβαίνει όταν ένα "αθώο" μοσχευματικό υλικό κρύβει μέσα του ένα επικίνδυνο μυστικό; Μια πρόσφατη έρευνα δημοσιογράφων από 14 δημόσια δίκτυα στην Ευρώπη αποκάλυψε μια υπόθεση που συγκλονίζει τον χώρο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και βάζει στην πρώτη γραμμή το ερώτημα πόσο ασφαλείς είναι οι διαδικασίες δωρεάς σπέρματος.

Τι Ανακαλύφθηκε

Ένας άντρας, που δώριζε σπέρμα σε τράπεζα αναπαραγωγής στη Δανία, ήταν κατά λάθος φορέας μιας σπάνιας γενετικής μετάλλαξης στο γονίδιο TP53 — ενός "φρουρού" του κυττάρου που βοηθά να αποτρέπεται ο καρκίνος.

Το σπέρμα του χρησιμοποιήθηκε επί 17 χρόνια από δεκάδες κλινικές σε 14 χώρες της Ευρώπης και ήταν υπεύθυνο για τη σύλληψη τουλάχιστον 197 παιδιών.

Τι Σημαίνει η Μετάλλαξη

Η συγκεκριμένη μετάλλαξη συνδέεται με το σύνδρομο Li-Fraumeni, μια σπάνια κατάσταση που αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων τύπων καρκίνου κατά τη διάρκεια της ζωής.

Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε παιδί που γεννήθηκε θα νοσήσει, όμως:

• Μέχρι σήμερα αρκετά παιδιά έχουν ήδη διαγνωστεί με καρκίνο.
• Τουλάχιστον κάποια έχουν ήδη πεθάνει από νόσο που σχετίζεται με αυτή τη γενετική μετάλλαξη.
• Υπάρχει μεγάλος φόβος και αβεβαιότητα για τις οικογένειες που έχουν ήδη παιδιά από αυτό το σπέρμα.
• Πώς Πέρασε απαρατήρητο;

Ο δότης ήταν υγιής και δεν είχε συμπτώματα – η μετάλλαξη βρισκόταν μόνο σε τμήμα των κυττάρων του που παράγουν σπέρμα και δεν εντοπιζόταν από τα συνηθισμένα τεστ που γίνονται σε δότες.

Αυτό αναδεικνύει ένα μεγάλο κενό στους ελέγχους: οι τυπικές ιατρικές εξετάσεις δεν περιλαμβάνουν πλήρη γενετική αλληλούχιση ή έλεγχο για πολύ σπάνιες μεταλλάξεις.

Κενά στη Νομοθεσία

Η υπόθεση δείχνει ότι το ίδιο σπέρμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές χώρες χωρίς διεθνή περιορισμό, με αποτέλεσμα ένας μόνο δότης να γίνει πατέρας ορθά-κολλητά σε δεκάδες οικογένειες στις οποίες δεν υπήρχε ταυτόχρονη ενημέρωση ή συντονισμός.

Κάποιες χώρες έχουν όρια στον αριθμό παιδιών ανά δότη, αλλά αυτά δεν εφαρμόζονται παντού με τον ίδιο τρόπο και δεν υπάρχει κοινός ευρωπαϊκός κανόνας.

Τι Ζητούν οι Ειδικοί

Επιστήμονες και κλινικοί προτείνουν:

• ενίσχυση της γενετικής ανάλυσης των δότες,
• περιορισμό του αριθμού παιδιών ανά δότη,
• καλύτερη διεθνή νομοθεσία και εποπτεία,
• συνεχή παρακολούθηση παιδιών από δωρεά για πιθανές ασθένειες.

Συμπέρασμα: Η υπόθεση αυτή δεν είναι απλώς μια ιατρική περιπέτεια· είναι μια ειδική περίπτωση που αναδεικνύει κρίσιμα θέματα ασφάλειας, ηθικής και δικαιωμάτων στην αναπαραγωγή. Σε έναν κόσμο όπου η βιοτεχνολογία προχωρά με ταχύτητα, τέτοιες ιστορίες χρειάζονται να αποτελέσουν αφορμή για νέους κανόνες, όχι φόβο.